Οι κρίσεις πανικού σχετίζονται με την παρουσία έντονου άγχους, το οποίο παίρνει τη μορφή μια σειράς σωματικών και ψυχικών εκδηλώσεων. Τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού εμφανίζονται απρόσμενα και κορυφώνονται μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα δημιουργώντας την αίσθηση στο άτομο που τα βιώνει ότι κινδυνεύει η υγεία του ακόμη και η ζωή του.

Τα κύρια σωματικά συμπτώματα που συνήθως εμφανίζονται είναι η ταχυκαρδία, το αίσθημα του πνιγμού, ο πόνος στο στήθος, οι τάσεις λιποθυμίας, η περιστροφική ζάλη, η εφίδρωση, η κόπωση, η αδυναμία κ.α. Τα συμπτώματα αυτά όταν προσβάλλουν το άτομο, συνοδεύονται από έντονο φόβο και την ανησυχία ότι κάτι πολύ σοβαρό συμβαίνει. Παρόλο που η κορύφωση των συναισθημάτων του πανικού επιτυγχάνεται μέσα σε λίγα λεπτά, εντούτοις δεν διαρκεί συνήθως περισσότερο από μια ώρα. Ωστόσο, τα συναισθήματα φόβου και τρόμου που κυριεύουν το πανικόβλητο άτομο, το υποχρεώνουν συχνά είτε να καλεί σε βοήθεια όσους βρίσκονται γύρω του είτε να απευθύνεται για ιατρική βοήθεια.

Οι κρίσεις πανικού παρόλο που ανταποκρίνονται θετικά στην θεραπεία όταν το άτομο αποταθεί σε ειδικούς, εντούτοις αποτελούν μια ιδιαίτερα βασανιστική μορφή εκδήλωσης παθολογικού άγχους. Αυτό γιατί ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνονται δημιουργεί την εντύπωση στο άτομο ότι κινδυνεύει η ζωή του. Επιπλέον, η απουσία εμφανούς αιτίας κατά τη περίοδο της εκδήλωσης των κρίσεων πανικού δυσκολεύει το άτομο να κατανοήσει ότι αυτό που του συμβαίνει συνδέεται με τη ψυχική του κατάσταση. Η παρατεταμένη έκθεση σε κρίσεις πανικού ενδεχομένως να δημιουργήσει στο άτομο αγοραφοβικά συμπτώματα, δηλαδή να αποφεύγει συνειδητά να μένει μόνο του είτε να βρίσκεται σε χώρους όπου δεν μπορεί να επικοινωνήσει άμεσα με ιατρό ή με οικείο του πρόσωπο. Επιπλέον στην περίπτωση που οι κρίσεις πανικού είναι έντονες και παγιωθούν, τότε μπορεί να συνδεθούν με άλλα ψυχολογικά προβλήματα όπως η υποχονδρίαση, η οποία αποτελεί μια αγχώδη κατάσταση κατά την οποία το άτομο διατηρεί μια έντονη πεποίθηση ότι υποφέρει από κάποια κατάσταση ιατρικής φύσεως. Έτσι το άτομο που υποφέρει από μια τέτοια αγχώδη κατάσταση, πάρα τις διαβεβαιώσεις που λαμβάνει από ειδικούς ότι δεν εμφανίζει ιατρικό πρόβλημα, εντούτοις εξακολουθεί να απευθύνεται σε διάφορες ιατρικές ειδικότητες και να υποβάλει το εαυτό σε μια σειρά ιατρικών εξετάσεων.

Η παρατεταμένη έκθεση σε κρίσεις πανικού ενδεχομένως να δημιουργήσει στο άτομο αγοραφοβικά συμπτώματα, δηλαδή να αποφεύγει συνειδητά να μένει μόνο του είτε να βρίσκεται σε χώρους όπου δεν μπορεί να επικοινωνήσει άμεσα με ιατρό ή με οικείο του πρόσωπο.

Οι κρίσεις πανικού από ψυχολογικής σκοπιάς αντιμετωπίζονται μέσα από μια σειρά προσεγγίσεων και ένα ευρύ φάσμα τεχνικών που στοχεύουν στη μείωση και τον έλεγχο του άγχους, την εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης, τη συνειδητοποίηση τη ψυχολογικής βάσης του προβλήματος, την αναζήτηση και διαχείριση ασυνείδητων συγκρούσεων και/ή τραυματικών βιωμάτων κ.α.

Γιατί συχνά νιώθουμε μόνοι μέσα σε μια παρέα;

Όταν συνειδητοποιούμε ότι νιώθουμε συχνά μόνοι σε μια παρέα θα πρέπει καταρχήν να αναλογιστούμε εάν αυτό συμβαίνει σε συνδυασμό με κάποιες άλλες καταστάσεις. Εφόσον, παραδείγματος χάριν, την ίδια περίοδο βιώνουμε κάποιες δυσκολίες οι οποίες λειτουργούν σε βάρος της διάθεσής μας και μας παρακινούν να αποσυρόμαστε στον εαυτό μας και να βυθιζόμαστε στις σκέψεις μας, τότε ίσως να χρειαστεί να αποταθούμε σε ψυχολόγο για μια πρώτη εκτίμηση.

Σε περίπτωση που δεν αντιμετωπίζουμε κάποια άλλη ουσιαστική δυσκολία τότε προφανώς θα πρέπει να προβληματισθούμε κατά πόσο τα συναισθήματα μοναξιάς που νιώθουμε σε μια παρέα σχετίζονται με τα ενδιαφέροντά μας και το βαθμό που αυτά ικανοποιούνται στα πλαίσια της παρέας μας. Η αναζήτηση συντροφιάς και η συμμετοχή σε μια παρέα προϋποθέτει και την ικανοποίηση αναγκών. Όταν στα πλαίσια μιας συντροφιάς η ικανοποίηση αναγκών αρχίζει να φθίνει, τότε ενδεχομένως να μειωθεί και το ενδιαφέρον για ενεργή συμμετοχή στην παρέα. Παρόλο που τα ενδιαφέροντα και οι συνήθειες με το πέρασμα του χρόνου παγιώνονται, αυτό δε σημαίνει ότι δεν μεταβάλλονται ή δεν εμπλουτίζονται. Έτσι μπορεί κάποιος να νοιώθει απόμακρος σε μια συντροφιά γιατί τα ενδιαφέροντα του και οι ανάγκες τους κατά την συγκεκριμένη περίοδο στρέφονται προς άλλη κατεύθυνση. Ένα κλασσικό παράδειγμα που συχνά παρατηρείται σε νεαρές ηλικίες στις παρέες ομοτίμων συνδέεται με τον έρωτα. Όταν, ένα νεαρό άτομο ερωτευτεί, το ενδιαφέρον και οι ανάγκες του για συντροφιά επικεντρώνονται στην ερωτική σχέση που δημιουργείται με αποτέλεσμα να μειώνεται αισθητά το ενδιαφέρον και η ανάγκη για συμμετοχή στην παρέα των συνομηλίκων.

Συνεπώς όταν διαπιστώνετε ότι νοιώθετε μόνος/η σε μια παρέα που άλλοτε περνούσατε καλά, τότε εάν δεν υποφέρετε από μελαγχολία και εάν δεν διανύετε περίοδο με έντονο άγχος, τότε σκεφτείτε ότι μπορεί απλά να είστε ερωτευμένος. Εάν πάλι ούτε αυτό συμβαίνει, τότε αλλάξτε παρέα, γιατί προφανώς τα ενδιαφέροντά και οι ανάγκες σας δεν ικανοποιούνται πλέον στα πλαίσια της συγκεκριμένης συντροφιάς.

Δρ. Κυριάκος Πλατρίτης
Κλινικός Ψυχολόγος - Συνθετικός Ψυχοθεραπευτής